تاریخچه
کانه زايي مس رسوبي در محدوده نهند- ايوند در فاصله 20 کيلومتري شمال شهر تبريز قرار دارد.اين منطقه معدني از لحاظ ساختاري در زون البرز- آذربايجان قرارگرفته است و قسمت کوچکي از منطقه ارسباران را تشکيل مي دهد. سنگ ميزبان اصلي کاني سازي از جنس ماسه سنگ و سيلت سنگ غني از مواد آلي به سن ميوسن است. ابعاد مواد آلي در نمونه دستي بين چندين ميلي متر تا 5– 10 سانتي متر است. افق هاي کاني سازي شده به ابعاد بيست سانتي متر تا بيش از يک متر در منطقه داراي سولفيدها و کربنات هاي پراکنده مس در طول مرزهاي احيا است و در بين رسوبات سيلتي و مارني، شيل، سيلت سنگ و ماسه سنگ قرمز واقع شده است. به نظر مي رسد که تخلخل و نفوذپذيري خوب سنگ هاي ميزبان (5 تا 10 متر) در مجاورت واحدهايي با نفوذپذيري کمتر (شيل، مارن و سيلت سنگ قرمز) شرايط مطلوبي براي مهاجرت جانبي سيال کانه دار و کاني سازي فراهم آورده است. از طرف ديگر عوامل ساختاري (ازجمله شکستگي ها، گسل ها، چين خوردگي و…) در شدت دگرساني سوپرژن که موجب جابه جايي مجدد و پراکندگي کانه زايي در زون هاي نزديک به سطح مي شود، موثر است. براي بررسي منشا گوگرد محدوده نهند- ايوند، آناليز ايزوتوپي گوگرد بر روي 17 نمونه سولفيدي انجام شد. مقادير d34S کاني هاي سولفيدي در نمونه هاي بررسي شده در مقاطع مختلف اغلب منفي بوده و مقادير متنوعي بين -27.9 تا 1.3 در هزار را نشان مي دهند. در حقيقت، مقادير ايزوتوپي گوگرد در اين نمونه ها نشان دهنده اين است که منشا گوگرد در ماسه سنگ هاي کاني سازي شده منطقه مورد بررسي نشات گرفته از احياي باکتريايي سولفات توسط مواد آلي است.
ترکیبات شیمیایی
ظاهر این نافلز به رنگ زرد کمرنگ میباشد که بسیار سبک و نرم است. این عنصر به هنگام ترکیب با هیدروژن بوی مشخصی داشته که مشابه بوی تخممرغ فاسد شدهاست.گوگرد با شعله آبی رنگ سوخته و بوی عجیبی از خود ساطع میکند (بنگرید به تصویر). گوگرد درآب حل نمیشود ولی در دیسولفید کربن(سولفور دو کربن) حل میشود. حالتهای معمول اکسیداسیون این عنصر ۲-و۲+و۴+و۶+ است که ۲- و ۴+ کاهندهاند و تمایل رسیدن به ۶+ که پایدارتر است را دارند و حالتهای ۴+ و ۶+ ازقاعده هشتایی پیروی نمیکنند.گوگرد در تمام حالتهای جامد و مایع و گاز شکلهای چندگانه دارد که ارتباط بین آنها هنوز کاملاً درک نشدهاست. گوگردکریستالی به صورت حلقه گوگردی S8 نشان داده میشود.
نیترید گوگرد پلیمری خواص فلزی دارد و این در حالی است که هیچ گونه اتم فلزی در خود ندارد(شبه فلز است). این عنصر همچنین خواص نوری و الکتریکی غیرمعمول دارد. گوگرد غیرمتبلور یا پلاستیک با عمل سرد کردن سریع کریستال گوگرد حاصل میشود. مطالعات در زمینه اشعه ایکس نشان میدهد که گونه غیر متبلور و بینظم ممکن است که ۸ اتم در هر ساختار پیچشی ستاره مانند داشته باشد.
.گوگرد میتواند به دو حالت کریستالی بدست آید به صورت اورتورومبیک (گوگرد هشت وجهی) یابلور مونو کلینیک که اولی در دماهای معمولی پایدارتر میباشد
کاربردهای گوگرد
تولید سولفوریک اسید
.شکل عنصری این ماده به عنوان پریکرسر (پیشماده) برای تولید سایر مواد شیمیایی استفاده میشود. بیش از 80 درصد این ماده به تولید سولفوریک اسید اختصاص دارد
.کاربرد اصلی سولفوریک اسید در تولید کودهای کشاورزی است. همچنین سولفوریک اسید در پالایش نفت، تصفیه آب و استخراج مواد معدنی کاربرد دارد
کودهای کشاورزی
از این ماده به طور عمده در تولید کودهای کشاورزی استفاده میکنند که مهمترین شکل آن به صورت ماده معدنی کلسیم سولفات
است. شکل عنصری این گوگرد، آبگریز است و بنابراین به طور مستقیم توسط گیاهان به مصرف نمیرسند. با گذشت زمان،باکتری های خاک این ماده را به مشتقات محلول در آب تبدیل میکنند که توسط گیاه مصرف خواهد شد. این عنصر سبب افزایش عملکرد سایر مواد مغذی مورد نیازگیاه از جمله نیتروژن و فسفرمیشود. مواد گوگردی که از طریق فرآیندهای بیولوژیکی به تولید میرسند، بر خلاف حالت قبل، آبدوست هستند و قابلیت جذب بالایی توسط گیاه دارند
پزشکی
بسیاری از ترکیبات گوگردی در تولید داروها کاربرد دارند. از نمونههای ابتدایی آنها میتوان به سولفانامیدهای آنتیباکتریال اشاره کرد. همچنین در آنتیبیوتیکها، پنیسیلینها و بسیاری داروهای دیگر از این عنصر بهره میگیرند. علاوه بر این، برای تولید کرمهای صورت بمنظور درمان آکنه، از این ماده کمک میگیرند.